Rozpowszechnione w kościele rzymskokatolickim w XVII/XVIII wieku pielgrzymki miały oprawę w postaci noszonych feretronów – przenośnych ołtarzy, które w kulturze polskiej miały kształt obrazów w odróżnieniu od przedstawień figuralnych dominujących na zachodzie Europy.
Feretron Matki Boskiej Oliwskiej związany jest z tradycją pielgrzymek do Kalwarii Wejherowskiej organizowanych od 1720 roku przez reformatów z Gdańska Chełmna. Przy tamtejszym klasztorze powołane zostało 20 grudnia 1766 roku przez papieża Klemensa XIII Bractwo Drogi Krzyżowej, którego zadaniem było organizowanie wymienionych pielgrzymek.
Najstarsza data związana z powstaniem feretronu to rok 1765 zaznaczony na odwrocie jednego z wot. Przypuszczalnie autorem obrazu jest ojciec Daniel ze zgromadzenia ojców reformatów na Chełmnie, który namalował w 1759 roku podobny obraz dla kościoła w Łęgowie. Widnieje na nim Matka Boska z Dzieciątkiem po jednej stronie a po drugiej anioł. Do kościoła w Oliwie przeniesiony został w 1850 roku, kiedy władze duchowne w Pelplinie przeniosły tam siedzibę bractwa z Chełmna.
Pewna jest natomiast data wykonania srebrnych sukienek – 1788 rok. Twórcą ich był znany złotnik gdański Jan Jantzen. Aplikacja ta posiada wysokie walory artystyczne. Pięknie fałdowane blachy oddają trójwymiarowość szat i różnice faktury materiału. Wyciszony ornament kontrastuje z sukienkami Matki Boskiej i Dzieciątka.
Srebrne i złote aplikacje były charakterystyczne dla kultu obrazów w baroku polskim. Estetycznie też były celowe i uzasadnione. W mrocznej wieczornej porze kościół oświetlony był świecami i lampkami oliwnymi. W tym złotawym świetle obraz tracił na czytelności. Natomiast srebrna blacha, czy złota działała jak reflektor. Przy żółtawym zabarwieniu światła srebra traciły swą biel. Migotliwy złocisty odblask zwracał uwagę na wizerunek. Potęgowało to ekspresję obrazu.
W kościele Trójcy Świętej w Oliwie znajdował się także drugi feretron. Był on własnością pielgrzymów niemieckich. Biskup Splett przekazał go w 1945 roku oo. cystersom. Obecnie zdobi on ołtarz główny kościoła pw. Matki Bożej Królowej Korony Polskiej w Oliwie.
Używamy plików cookies
Ta witryna korzysta z plików cookies w celu realizacji usług
i zgodnie z
Polityką Prywatności i plików Cookies
.Korzystanie z niniejszej witryny internetowej bez zmiany ustawień jest równoznaczne ze zgodą użytkownika na stosowanie plików Cookies. Zrozumiałem i akceptuję.
-
Ofiara na rzecz:
Archikatedra Oliwska w Gdańsku - Wesprzyj on-line Archikatedra Oliwska w Gdańsku. Wpłata ofiary rozliczana jest za pośrednictwem tpay.
-
-
Wpłacając, akceptujesz politykę prywatności. Administratorem danych osobowych jest Krajowy Integrator Płatności spółka akcyjna z siedzibą w Poznaniu.
Wpłacając ofiarę pieniężną na konto Parafii możliwe jest jej odliczenie od podstawy opodatkowania jako darowiznę na cele kultu religijnego, dokonaną stosownie do postanowień artykułu 18 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.
